Vertrek: Obarsia Lotrului / aankomst: Alba Iulia
Een afdaling van 80 kilometer! Heb je dat al eens meegemaakt? Duiken van het hart van de Zuidelijke Karpaten op 1700 meter hoogte, naar het Transsylvaanse Plateau op 200 meter hoogte. Maar voor we aan die race kunnen beginnen, moeten we eerst de Pasul Tărtărău over, een bergpas op de Transalpina. De dag begint dus onmiddellijk met een beklimming, van 8km.
Maar eenmaal boven, begint het feest.
Deel 1: 9km als een pijl uit een boog
Deel 2: 8km vlak knallen langs het Oasa stuwmeer
Deel 3: 20km licht dalend op het grootste verzet non-stop, zonder ophouden, de pedalen rondduwen aan 45-50 km/u. Als een motor hangend in de bochten. Een half uur pompende adrenaline.
Verfrissen en colaatje drinken in een bergrestaurant omringd door bossen en het stuwmeer Tău Bistra.
Waarna het feest gewoon verder gaat! Nog eens 20km knallen, in groep deze keer. Dus trager en regelmatig in de remmen. Onnodig remmen in een afdaling, dat doe ik niet graag. Maar dat is de groepsdynamiek.
Middagmaal in een pensionnetje, het lijkt wel bij mensen thuis op het terras. De charmes van Roemenië.
Na de middag rest ons nog slechts 30 kilometer, maar wel door de bakoven. Hete lucht en temperaturen in de zon boven 40 graden. Hoe lager we dalen, hoe heter de lucht wordt. Roemenië kreunt al dagen onder een hittegolf, tropische lucht die elke dag heter en heter wordt.
Bovendien komt aan het afdalingsfeest een einde. Want hier rijden we het Transsylvaanse Plateau binnen. Deze Transsylvaanse vlakte is Roemeens Toscane, met enorm uitgestrekte golvende kale heuvels vol tarwe -en graanvelden en weilanden. Een groot contrast met het hooggebergte, met zijn alpenweides en dennenbossen die hele bergflanken bedekken. Het is frappant om het landschap binnen één rit totaal te zien veranderen.
En die Transsylvaanse vlakte is niet vlak. Integendeel, het zijn wegen die lang en soms steil omhoog gaan, over de weids golvende heuvels. We komen in een heuvelzone van 10 kilometer, met een (door de temperaturen) moordend klimmetje van 4km.
Voordeel: we krijgen zowaar nóg een afdaling cadeau! En wat voor één! Een steile duik met zicht op de vestingstad Alba Iulia, en daarachter, aan de horizon het Apusenigebergte, een volgend deelgebergte van de Karpaten waar we morgen en overmorgen doorheen klimmen.
Voor Hotel Transilvania in Alba Iulia staan fonteinen die water uit de grond spuiten. Je mag 2 keer raden wat ik na een fietstocht door een hittegolf doe als ik zoiets zie.
Morgen wordt nóg warmer, misschien wel de heetste dag van de fietsreis. Vanuit Alba Iulia trekken we de oostelijke rand van het Apusenigebergte in.
GESCHIEDENISLES
Alba Iulia is een stad met een beladen geschiedenis. Dat zien we tijdens een wandeling door de bakoven, met snel-smeltend-ijsje in de hand.
Hier ligt de kern van het sluimerende conflict tussen Hongarije en Roemenië.
Alba Iulia was lang de hoofdstad van het vorstendom Transsylvanië, bestuurd door Hongaarse koningen.
Maar hier ligt ook de oorsprong van het moderne Roemenië: hier werd op 1 december 1918 het Verdrag van Alba Iulia ondertekend, waarbij Transsylvanië na de nederlaag van Oostenrijk-Hongarije in WOI werd toegevoegd aan het Koninkrijk Roemenië. Waarom gebeurde dat in Alba Iulia? De Roemenen verwezen naar iets wat 318 jaar eerder was gebeurd: toen trok de vorst van Walachije, Mihai Viteazul, Alba Iulia binnen na een militaire overwinning op de Hongaren. Hij verenigde de twee Roemeense vorstendommen (Walachije en Moldavië) met Transsylvanië. Na 1 jaar wonnen de Hongaren Transsylvanië terug. Alba Iulia werd een van de belangrijkste verdedigingssteden tegen de Ottomanen.
In 1918 was Hongarije bij de verliezers. Transsylvanië kwam bij Roemenië. Dat was dus een moment van “Roemeense wraak”. 1 december werd uitgeroepen tot nationale feestdag van Roemenië. En de ‘roemenisering’ begon.
Alba Iulia staat symbool voor die roemenisering van Transsylvanië. Dat is, in eufemistische bewoordingen, ‘het proces waarbij Transsylvanië wordt ontdaan van zijn Hongaarse en Duitse karakter’.
‘Ontdaan van’, daar kwam soms dwang bij kijken, en miskenning van andere culturen. Religie werd als politiek instrument ingezet. Naast de 1000-jaar oude Hongaarse katholieke kathedraal werd een nog potsierlijkere Roemeens-orthodoxe kathedraal gebouwd, enkel en alleen om er Ferdinand I en Marie tot koning en koningin van Roemenië te kronen.
Ik publiceerde een onderzoek over de roemenisering van Transsylvanië, en over hoe de Hongaarse premier Viktor Orbán het ressentiment bij de Hongaarse minderheid in Roemenië daarover blijft voeden: https://www.mo.be/…/papieren-ruil-voor-stemmen…
Een bezoek aan Alba Iulia is de moeite waard, met deze geschiedenis in het achterhoofd.
In 2022 werd de 100-jarige kroning van de koning herdacht en miljoenen gepompt in renovatie van het oude Alba Iulia.
‘Hier zie je de verheerlijking van het verleden en daar een treffende cartoon over de mislukking van het heden en de toekomst’, zei ik, wijzend naar een tentoonstelling van kritische cartoons in de oude stad. De cartoonist hekelt het lage budget dat ín Roemenië aan onderwijs wordt besteed.
Op zóveel ontwikkelingsindicatoren bengelt Roemenië helemaal onderaan de lijst in de EU. Maar op 1 punt staan ze bovenaan: nieuwe kerken en gigantische kathedralen bouwen, met grote happen uit het staatsbudget waar corruptie mee gemoeid is. Een trieste realiteit.
tekst en foto’s Pieter Stockmans
Strava: https://strava.app.link/ndZOU1xDzKb
