Op 26 november 2016 vond de ADR-Contactdag plaats in Dilbeek. 60 mensen met een hart voor Roemenië uit heel Vlaanderen zakten af naar Cultuurcentrum de Westrand voor een dag van ontmoeting en inspiratie.
Onder ons bevonden zich ook een 10-tal Roemeense gasten. Zij kwamen getuigen over hun ervaringen met het centraal thema van de dag: ‘rurale ontwikkeling’. In afwachting van een nieuwe Roemeense ambassadeur op de ambassade in Brussel, mochten de deelnemers kennismaken met de zaakgelastigde. Hij wist het werk van de vele ADR-vrijwilligers te appreciëren en sprak daarom een woordje van dank uit in het Nederlands. Zowel de zaakgelastigde als de voorzitter van ADR-Vlaanderen bevestigden dat er opnieuw een Forum over Gedecentraliseerde Samenwerking zal plaatsvinden in 2017, naar aanleiding van 10 jaar toetreding tot de Europese Unie, en in 2019 naar aanleiding van 30 jaar ADR-Vlaanderen en het Roemeens voorzitterschap van de Europese Raad. Het Forum in 2017 zal doorgaan in België van 12 tot 14 oktober (ter vervanging van de ADR-Contactdag).
COLECTIV
Een zeer bijzondere gaste onder ons was Raluca Alexandra Minx. Zij is één van de slachtoffers van de Colectiv-brand en wordt in België verzorgd in het Neder-over-Heembeek ziekenhuis. Zij getuigde over hoe de Roemeense slachtoffers in België de draad van hun leven terug trachten op te pikken. Bovendien startten deze mensen een vereniging op om verandering in hun land te stimuleren en meer bepaald om een ziekenhuis in te richten waar mensen met zware brandwonden kunnen verpleegd worden. De vzw Cross to Romania De Panne wil hen hierbij helpen. Meer hierover lees je op pg. 18-19.
Thuiszorg
Een promotiestand over het thuiszorg project gaf toelichting over het verloop van het project en de fietssponsortocht. Tijdens de korte algemene vergadering gaf initiatiefnemer Jef Vanhoof ook toelichting bij de plannen voor fietssponsortochten in Vlaanderen en Roemenië in 2017. ADR-groepen die deze promotiestand willen uitlenen om lokale sympathisanten te informeren, kunnen hiervoor terecht bij het ADR-secretariaat.
‘Overal in Roemenië is er goede internetverbinding, maar in heel wat regio’s is er geen toegang tot drinkbaar water.’
Rurale ontwikkeling
Roxana Vilcu van het Europees netwerk voor Rurale Ontwikkeling gaf toelichting bij het werk dat haar organisatie verricht. Het Europees Netwerk voor Rurale Ontwikkeling (ENRD) is een Netwerk van nationale en regionale rurale netwerken. Het ENRD organiseert workshops, seminaries en biedt ondersteuning in de vorm van een secretariaat voor het netwerk. Via het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling stimuleert het ENRD om te werken rond zes prioriteiten voor rurale ontwikkeling: kennisoverdracht, competitiviteit verhogen, conserveren en herstellen, verbeteren van de promotie van rurale producten, efficiënt gebruik van natuurlijke grondstoffen en duurzame ontwikkeling op lokaal niveau en sociale inclusie. Aan de hand van voorbeelden illustreerde Ms. Vilcu dat er nog heel wat werk is op het vlak van rurale ontwikkeling: ‘Overal in Roemenië is er goede internetverbinding, maar in heel wat regio’s is er geen toegang tot drinkbaar water.’
Bogdan Chelariu vertegenwoordigde Agentschap voor Rurale Ontwikkeling van de Roemeense Noord-Oost regio (ADR Nord-est). Dit Agentschap houdt zich voornamelijk bezig met de economische ontwikkeling van de regio, het implementeren van Europese programma’s en strategieën voor duurzame economische ontwikkeling. Om meer tegemoet te komen aan de noden, op lokaal vlak, legt deze regio zich toe op drie sectoren: Agrofood, textiel en IT. Mr. Chelariu presenteerde twee concrete voorbeeld: een digitaal onderzoeksplatform over economie in rurale gebieden en een Lokale Actiegroep Sucetvita-Cutna.
Tumult inleefreis
In de marge van de ADR-Contactdag vond een ontmoeting plaats tussen de mensen van Tumult en enkele AGLT-ers uit Jurilovca. In 2017 organiseert Tumult namelijk een inleefreis voor jongeren van 14 tot 17 jaar naar Roemenië. Gedurende 21 dagen zullen zij speldagen organiseren in Jurilovca en zullen zij de charmes van het Roemeense platteland ontdekken. De GLT-ers en de Tumult-ers zaten de ganse dag samen om het programma van deze inleefreis op te stellen.
Inspiratiebrochure
Midden februari 2016 keurde de Roemeense regering de geïntegreerde strategie ter armoedebestrijding goed. De strategie bestaat uit 47 maatregelen die Roemenië tegen 2020 wenst uit te voeren. De maatregelen streven naar het uitbannen van armoede en het aanpakken van de ongelijkheid. Enerzijds zijn dit aandachtspunten waarmee ADR-groepen rekening kunnen houden in hun werk. Anderzijds werken heel wat ADR-groepen reeds mee aan het behalen van de vooropgestelde doelstellingen. Dit biedt ook mogelijkheiden om Europese middelen aan te vragen. De inspiratiebrochure omvat een interactieve oefening en informatiefiches. Deze is te downloaden op de ADR-website.
Werkgroepen
In de namiddag werden de deelnemers opgedeeld in twee werkgroepen. In de werkgroep ‘Hoe kunnen cultuur, toerisme en erfgoed bijdragen aan rurale ontwikkeling?’ werden de praktische voorbeelden van het Openluchtmusem in Boekarest en ‘Het mooiste dorp van Roemenië’ besproken.
In het openluchtmuseum van Boekarest worden traditionele voorwerpen en gebouwen bewaard. Er wordt onderzoek gedaan over bepaalde thema’s zoals kledij en feestdagen en ambachten zoals pottenbakken en leerbewerking worden doorgegeven via workshops. Op het museumterrein is er ruimte en aandacht voor diversiteit en minderheden in Roemenië. Het museum ontvangt zo’n 500.000 bezoekers op jaarbasis.
Het idee voor ‘Het mooiste dorp van Roemenië’ is afkomstig uit Frankrijk. Meerdere landen hebben daarna een gelijkaardige actie op touw gezet. De bezieler achter dit initiatief nam deel aan deze actie in Roemenië als tegenreactie op globale trends zoals emigratie en industrialisering, welke zorgen voor een leegloop in de Roemeense dorpen. Jongeren vertrekken omdat er buiten het dorp andere en betere mogelijkheden zijn. Dit probleem is nog groter geworden sinds de toetreding van Roemenië tot de EU. Heel veel dorpen verdwijnen, waaronder vooral bergdorpen. De Roemenen die terugkomen naar hun thuisland, zijn vaak niet geïnteresseerd in het bewaren van de traditionele architectuur en bouwen grote moderne villa’s.
Dit initiatief biedt de kans om een aantal dorpen terug in de belangstelling te plaatsen want Roemenië heeft veel te bieden. Investeren in cultureel erfgoed is daarom geen kost maar een investering. Het zal bezoekers aantrekken om het dorp te bezoeken, wat weer kan zorgen voor kruisbestuiving.
Agora for Life wil zich inzetten om plaatselijke gebruiken en tradities in stand te houden. Ze getuigen van het feit dat de overleving van de dorpen in Roemenië vandaag de dag opnieuw bedreigd wordt. Roemenië moet landbouwproducten invoeren terwijl zeer vruchtbare gronden braak liggen. De meeste landbouwers behoren tot de oudere bevolking. Kleine bedrijfjes verdwijnen en maken plaats voor enkele grote spelers. Vele mensen trekken weg uit de kleinere dorpen, waardoor ook sociale harmonie, economische ontwikkeling en solidariteit onder druk komen te staan.
Door het unieke karakter van Viscri, erkend als UNESCO werelderfoed, komt de combinatie van landbouw en cultuur de ganse bevolking ten goede. De vrouwenbeweging maakt hoeden, tasjes, kousen, etc. Door de verkoop ervan aan de toeristen hebben ze een extra inkomen en worden ze meer onafhankelijk. Lokale landbouwers kunnen producten zoals kaas, vlees e.a. aan de man/toerist brengen.
Toch moest er meer gebeuren om lokale landbouwers de kans te geven om te overleven. Daarom werd in 2013 de ‘Associatia Agro-eco-Viscri-Weisskirch’ opgericht. Via deze organisatie bestaande uit een 60-tal families kon 400 ha weidegrond gehuurd worden van de overheid. Door in dit gebied aan landschapsbeheer te doen, kunnen Europese subsidies aangevraagd worden, welke het inkomen van deze gezinnen sterk verhogen. Bovendien krijgen deze families die maar één of enkele koeien en/of wat schapen hebben een hogere prijs (x2!) voor hun melk door deze melk samen aan te bieden op de markt. In de toekomst hoopt men ook te kunnen investeren in een eigen onderneming om afgewerkte producten te maken van hun melk, zodat ook hierdoor weer een hoger inkomen kan verworven worden. Door zich te organiseren in een ‘associatia’ , is het makkelijker om de kosten van moderne machines te dragen.
Eco-Herbal is een sociale economie project welke aromatische en medicinale planten produceren en verdelen. Een deel van de planten word gezaaid en geoost. Een deel van de spontaan groeiende planten wordt geoogst uit publieke gronden. Mensen in het eigen dorp van initiatiefnemer Lucian Urse, maar ook mensen verder weg werden betrokken bij dit project. De zaden worden gratis geleverd en mensen worden begeleid bij het zaaien, onderhouden en oogsten. Mensen moeten niet alles aan Eco-Herbal leveren. Ze mogen ook een deel houden voor eigen gebruik of zelf vermarkten in hun omgeving. Op deze manier hebben mensen een job, een inkomen, wordt migratie vermeden en leren kleine bedrijven om samen te werken. Bovendien worden ook Roma gezinnen betrokken in dit project.
ADR-Vlaanderen wil alvast alle vrijwilligers bedanken om deze dag tot een ware contact-dag te maken: bedankt voor jullie aanwezigheid, jullie warmte en oprechte interesse in elkaar, jullie praktische inbreng en kritische reflecties.
Foto’s kan je bewonderen op onze ADR-Facebookpagina.
Presentaties:
- Asociatia agro-eco-viscri-weisskirch
- Het mooiste dorp van Roemenië
- Eco Herbal
- ADR-Nord Est
- Europees Netwerk voor Rurale Ontwikkeling
- Agora 4 life: het bestand is te groot voor onze website. Te verkrijgen op aanvraag.
